LEES DIT GOED DOOR! TEN GOEDE VAN JE (BROM)SCOOTER en AGGREGAAT!
Tank en rij brandschoon!
Gooi bij voorkeur weliswaar duurdere, maar wel veel schonere Aspen- alkylaatbenzine in de tank van onze 2- en 4 taktmotoren
Dit artikel gaat over schone alkylaat benzine, die zeker bij langere stilstand, zoals winterstalling veel onheil en ergernis kan voorkomen voor onze dierbare (brom)scooters en aggregaten.
Heeft die duurdere, maar veel schonere Aspen-alkylaatbenzine in de tank wel zin?
Ongeluk schuilt doorgaans in een klein hoekje, geluk zit in een klein tankje! Het is wetenschappelijk en proefondervindelijk bewezen dat alkylaat benzine de redding kan zijn voor veel van onze oudere brommers, motoren en auto’s. Zeker als die lang stil staan. Euro95- en Euro98-pompbenzine is langzamerhand namelijk zodanig van samenstelling veranderd, dat die funest is voor pakkingen, slangen, carburateurs, injectiesystemen, tanks, plastics, het inwendige van de motor en nog veel meer. Het is bovendien nog maar zeer beperkt houdbaar.
Frustratie, ergernis en kosten omdat alles, na een tijdje stilstaan van het apparaat, grondig gereinigd moet worden of nog beroerder, dat zelfs een volledige carburateur revisie noodzakelijk is. Met Aspen alkylaat benzine heb je daar allemaal geen last van’, zegt Peter van Gelder, directeur van Aspen Benelux in Nijmegen. ‘Gewoon alkylaat benzine erin en gaan!’ , roept hij lachend. ‘Zet je scooter maar gerust stil; hij start op de eerste mooie lentedag gegarandeerd. Dat je ook aanzienlijk minder giftige stoffen inademt is meegenomen, óók voor het milieu...!
De ‘milieu-brandstof’ komt uit Zweden in vier soorten: tweetakt- (voorgemengd) en viertaktbenzine (beide RON octaangetal 95), Plus (octaangetal 98) en Racing Fuel (Ron 102). Het wordt geleverd in 5 en 25 liter jerrycans, 60 liter drums en 200 liter vaten. Op de jerrycans past een unieke ‘autofiller’, een snel vuller die geen druppel verloren doet gaan en die automatisch afsluit zodra de tank vol is.
Ruim 600 dealers…
Aspen levert nu jaarlijks al zes miljoen liter alkylaat benzine, voornamelijk aan 600 dealers in de bos- en tuinbouwsector. Maar ook eigenaren van klassieke bromfietsen, auto’s ,motorfietsen, bladblazers en aggregaten ‘ontdekken’ het, en terecht! Zeker voor motoren die lang stil staan. Het wordt hoog tijd dat we veel bewuster worden, want de situatie met onze huidige brandstof-uit-de-pomp wordt er beslist niet beter op. Vooral ook omdat steeds meer alcohol (bio-ethanol) aan onze gewone benzine wordt toegevoegd...!’ Er zijn al wel bromfietsverhuurders, die hun Solexen uitsluitend aftanken met alkylaat benzine en ook al indoor kartbanen, die hun snelle karts laten racen op deze ‘groene benzine’. Wel eens bij een (indoor) bromfiets-, of motorcross geweest? Met Aspen zou u een stuk frisser en gezonder huiswaarts zijn gekeerd... In Zweden is op sommige circuits en crossbanen ‘normale benzine’ al verboden en je kan erop wachten dat ‘ons’ Europa binnenkort eveneens met dergelijke eisen komt bij evenementen als wegracen, powerboatracen of cross.
Wat is benzine?
Kort samengevat: een vloeistof die bestaat uit veel verschillende koolwaterstoffen, koolstofmoleculen en waterstofmoleculen dus. Om het octaangetal (klopvastheid) omhoog te krijgen en te stabiliseren werd vroeger lood aan de benzine toegevoegd. Toen men erachter kwam dat dit pb (plumbum) bij verbrandingsmotoren voor een ‘ongezond uitlaatgas’ zorgde, werd toevoeging verboden. Maar het was juist goed voor de motor, want het loodlaagje zorgde bij viertakt voor bescherming van zwaar belaste motoronderdelen als kleppen en klepzittingen.
Het kraakproces.
Alcoholvrij rijden…
Vervolgens nam de bijmenging van alcohol (bio-ethanol) toe. ‘Allemaal voor het milieu’ , zo werd ‘t verkocht. Een handige vondst, want bioalcohol is goedkoper dan aardolie, dus... kassa voor oliemaatschappijen en fiscus! Eerst was het twee procent alcohol, op dit moment zo’n vier tot vijf procent en binnen afzienbare tijd wordt het opgekrikt naar 10% (E10-benzine). Rond 2020 moet er zelfs zo’n t w i n t i g procent alcohol in benzine zitten! Maar… een belangrijke eigenschap van alcohol: het is sterk hygroscopisch, het onttrekt waterdamp aan de lucht. Met andere woorden: wie deze benzine lang genoeg in de tank laat staan, houdt automatisch een steeds groter deel verzuurd water over. Je kunt dus beter - in meer dan één opzicht...‘alcoholvrij rijden’.
Wat is alkylaatbenzine?
Op school hebben we ooit geleerd dat ruwe aardolie in een raffinaderij wordt ‘gekraakt’. Het wordt verhit tot zo’n vierhonderd graden Celsius en in dat proces blijft de dikke massa (asfalt, teer, zware olie) onderin en de lichtere fracties kruipen omhoog. Eerst diesel, daarna kerosine (vliegtuigbrandstof), dan benzine en vervolgens LPG (Liquefied Petroleum Gas, ook wel Liquid Propane Gas). Via een ingewikkeld en ook kostbaar proces, het alkyleren, waarbij het waterstofatoom door een alkylgroep wordt vervangen, ontstaat er een zeer schone vloeistof, de alkylaat benzine. Slechts een paar raffinaderijen ter wereld zijn in staat (en bereid) om het te fabriceren. Gewone benzine bevat 68% aromaten en olefinen; voorts nogal wat giftige en voor onze gezondheid zeer schadelijke stoffen als benzeen en tolueen. Tegenwoordig dus ook steeds meer alcohol (bio-ethanol). Onze immer wijze overheid wil het gebruik van aardolie beperken. Hoe meer alcohol, hoe zuiniger we met onze aardolievoorraden omgaan, is het credo. ‘En met het milieu’, voegt Big Brother er aan toe, want dat klinkt sowieso lekker. Je kunt het ook anders interpreteren: hoe méér goedkopere alcohol-suppletie, hoe hoger de winst voor de oliemaatschappijen en de fiscus. Het ‘milieuaspect’ is kolder, want wie de uitstoot van de giftige, en zelfs kankerverwekkende stoffen uit de huidige benzine vergelijkt met het uitlaatgas van de schone alkylaat benzine, realiseert zich dat onze overheden, zowel in Den Haag als in Brussel en de oliemaatschappijen hypocriet en puur geldbelust bezig zijn. Wij consumenten hebben vrijwel uitsluitend nadelen van deze milieu-bla-bla... en veranderingen in onze auto brandstof.
Funeste verzuring en aantasting
Wat gebeurt er met gewone benzine bij langdurige stilstand van onze brommer, motor of auto? De lichtste componenten verdampen als eerste (zoals de alcohol). Daarvoor komt verzuurd water in de plaats. Dat is funest voor aluminium, koper, kunststof, polyester, rubber, enzovoort. De, door die stilstand vervuilde, brandstof tast dus de slangen aan, de pakkingen, maar ook de sproeiers van de carburateurs raken verstopt en eveneens de kleine kanaaltjes in de brandstofinjectors van modernere motoren. Nog afgezien van de gumvorming, die ook in de opgeslagen brandstof ontstaat. Gewone benzine verdampt onregelmatig, waardoor er een lager octaangetal ontstaat, wat startproblemen veroorzaakt en ook tot ernstiger, motorisch ongerief kan leiden.
Het verschil in verbranding/vervuiling.
Loopt het nu allemaal zo’n vaart?
Ja, want als er straks tien procent bio-ethanol in onze pompbenzine zit (E10), nemen de risico’s sterk toe. Wie elke dag zijn voertuig gebruikt zal niet veel last hebben, maar wie zijn brommertje in de ijzige wintermaanden stilzet, komt gegarandeerd aan de beurt. Al na twee maanden is ‘normale benzine’ in de tank danig in kwaliteit gedevalueerd. Alkylaat benzine is aantoonbaar schoner. Rubbers en pakkingen worden niet aangetast, het inwendige van de motor blijft schoner, er ontstaat geen koolvorming op zuigers en koolaanslag in de uitlaten. ‘Okay, maar dat geldt voornamelijk voor tweetakt, voor mengsmering!’ wordt geroepen. Dat klopt voor een deel. De uitlaatgassen van tweetaktmotoren (bos- en tuinbouwmachines) en dus de meeste klassieke bromfietsen, zijn zo schadelijk, dat het in de Scandinavische landen verboden is om nog langer ‘pompbenzine’ in kettingzagen, bladblazers en gazonmaaiers te gebruiken. Ook in Nederland verbiedt de ARBO wet nu al het gebruik van ‘gewone benzine’ in deze apparaten. ‘Schone alkylaat benzine’, luidt het dwingende voorschrift. Hier staat de ARBO wet van de overheid dus echt haaks op het andere beleid van ‘kwak maar steeds meer bioalcohol in de pompbenzine en negeer de waarschuwingen tegen giftige en kankerverwekkende stoffen als tolueen en benzeen, aromatische koolwaterstoffen, olefinen en MTBE’.
Loodvervanger…
Dat laatste is Methyl Tertiair Butyl Ether, een goedje dat als loodvervanger aan benzine wordt toegevoegd om de klopvastheid te verhogen. ‘Dit is heel gunstig om de milieuverontreiniging, die de vroegere loodtoevoeging veroorzaakte, tegen te gaan’, riep onze alleswetende overheid, na vele vuistdikke rapporten. Tja....maar ook hier geldt de ‘wet van behoud van ellende’, want MTBE verontreinigt wel het grondwater (dus het drinkwater). In vijftien staten van Amerika is dáárom deze toevoeging streng verboden. Bij ons dus niet, want het ‘mag dan het grond en drinkwater ietwat besmeuren, echt schadelijk is het echt niet’, zo sust onze overheid. ‘t Is maar hoe je het bekijkt..! Genoeg over de chemie en die milieuaspecten. We kunnen vaststellen dat gewone benzine langzamerhand gewoon als ‘smerige troep’ kan worden aangeduid.
Tja, de prijs...!
De keus lijkt dus niet zo moeilijk, maar er is een ander, zeker niet onbelangrijk aspect: de prijs! Aspen alkylaat benzine is ruim twee maal zo duur als Euro-brandstof. Tja, en we zijn nu eenmaal ‘calculerende burgers’. Nu is een ritje in het prille voorjaar, met een zuinige Solex, een Berini of een mooie viertakt-Demm, met Aspen benzine best te financieren. Het verbruik van een brommer is zeer gering en de snelle, gemakkelijke start na lang stil staan geeft dan beslist de doorslag. Anders wordt het voor eigenaren van een dikke, klassieke Bentley (die één op drie of vier loopt) of van een twaalfcilinder Ferrari die net zo dorstig is. Maar ja, die types beschikken doorgaans ook over een banktegoed waarvan wij, vrolijke berijders van gemotoriseerde tweewielers, slechts kunnen dromen. Dus die zien maar...!
Een vraag klinkt vaak: ‘Als ik in de winteropslag alkylaat benzine in m’n tank had, kan ik dan later toch ook weer gewone pompbenzine tanken?’ Ja dus, dat kan. Gebruik met die gewone pompbenzine de scooter of aggregaat dan wel regelmatig, zodat er dus steeds ‘verse’ brandstof voorradig is. Want na twee maanden is de kwaliteit van Euro-brandstof dus al bedenkelijk afgenomen.
Er kleeft ook een nadeel aan het definitieve overschakelen op Aspen: door het uitspoelen van de oude aromaten (restanten van de oude benzine) kunnen rubbers uitharden. Het is dus beter om die te vervangen. Zeker de rubberen ringetjes bij de benzinekraan vragen extra aandacht....! het is niet altijd noodzakelijk de pakkingen en rubbertjes bij de benzinekraan te vervangen. Controleer echter altijd wel op lekkage. De Aspen-2 (kant en klare mengsmering met 2% vol synthetische olie) is voor tweetakt Vespa’s zeer geschikt. Wie zelf wil mengen kan Aspen-4 tot de gewenste mengverhouding brengen met voorkeur olie.
Er zijn ook lieden die hun, al dan niet klassieke brom of motorscooter sowieso geregeld gebruiken. Vraag: Dan kan ik toch gewoon best op Euro benzine blijven doorrijden? Okay, dat kan. Maar bij langere stilstand neem je dan de vervuiling van de motor, de mogelijke aantasting van slangen en pakkingen dus voor lief. Wil je zelfs bij langere opslag of stalling gedurende de wintermaanden, uit prijsoverwegingen toch beslist NIET aan de alkylaat benzine, dan volgt hierna een handzame tip: Vul de tank tot de nok en plak de tankontluchting af, zodat er geen lucht (waterdamp) bij de benzine kan komen. Zo blijft de kwaliteit tenminste nog enigszins op niveau.
Toch, er zijn bromfiets- en motorhandelaren die hun occasions van alkylaat benzine voorzien, want de allerbeste verkooppraatjes gaan finaal verloren als er een gretige klant binnenstapt en het begeerde ding wil, na lange stilstand, vervolgens voor geen meter starten...
Er bestaan, naast de schone brandstoffen van het Zweedse Aspen, meer alkylaat benzines, zoals bijvoorbeeld Cleanlife. Deze brandstof is echter op beduidend minder plekken verkrijgbaar.
Toevallig valt er net een folder van Stihl (de Duitse fabrikant van tuin- en bosbouwmachines) in de bus met daarin de waarschuwing: ‘Stihl raadt aan tweetaktmengsel-met-E10-bereid niet langer dat 30 dagen te bewaren, omdat het dan ‘ontmengd’ wordt, wat kan leiden tot problemen met de motor. Ontmengde brandstof kan zelfs na krachtig roeren niet meer probleemloos worden gebruikt!’ Voor viertakt geldt eveneens: hoe zuiverder en stabieler de benzine, hoe schoner, zuiniger en dus hoe efficiënter de motor. Voortaan dus Aspen alkylaatbenzine in de tank? Ach, zoals veel zaken in het leven: ’t is en blijft een kwestie van keuzes maken.